Nguồn: Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP. Hồ Chí Minh (HCDC)
Nguồn: Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP. Hồ Chí Minh (HCDC)
Sáng 3-12, quận Phú Nhuận khánh thành Bệnh viện điều trị COVID-19 số 3B. Bệnh viện được thành lập trên cơ sở triển khai mở rộng, cải tạo, sửa chữa cơ sở thu dung cách ly hiện có trước đó, với quy mô 350 giường (bao gồm 45 giường hồi sức cấp cứu).
Viện Y dược học dân tộc sẽ phụ trách công tác chuyên môn, đây là bệnh viện có kết hợp Đông – Tây y trong điều trị cho bệnh nhân COVID-19 mức độ vừa và nặng trên địa bàn TP.
Trước đó, Bệnh viện dã chiến điều trị COVID-19 Phú Nhuận số 1 vừa kết thúc hoạt động vào ngày 31-10 để hoàn trả cho nhà trường chuẩn bị đón học sinh trở lại.
Tiếp quản điều hành Bệnh viện điều trị COVID-19 3B với vai trò giám đốc, BS CKII Nguyễn Thanh Tuyên – phó viện trưởng Viện Y dược học dân tộc – cho biết điểm mới trong việc điều trị ở Bệnh viện 3B là kết hợp Đông – Tây y trong điều trị người bệnh.
“Phối hợp phương pháp không dùng thuốc, như xông hơi, điều trị về tinh thần kết hợp tập vật lý trị liệu, cách điều trị này trước đó nhận được phản hồi tích cực của người bệnh. Thời gian tới sẽ có thêm nguồn lực tăng cường từ Sở Y tế, từ các đơn vị bạn trong khối y học cổ truyền cùng phối hợp, để công tác điều trị bệnh nhân được tốt nhất”, ông Tuyên chia sẻ.
Nói về bài học kinh nghiệm sau quá trình công tác ở Bệnh viện dã chiến Phú Nhuận vừa qua, ông Tuyên cho rằng khi tiếp nhận bệnh nhân cần có sự nhận định đánh giá tình trạng bệnh đúng, mạnh dạn phối hợp các phương pháp điều trị, không chỉ đảm bảo sức khỏe thể chất, mà còn là tinh thần cho bệnh nhân.
Không chỉ triển khai bệnh viện chuyên điều trị, quận Phú Nhuận còn kích hoạt lại 13 trạm y tế lưu động, các tổ phản ứng nhanh và tổ quản lý cung cấp oxy trên địa bàn.
Bệnh lý cảm cúm theo lý thuyết Y học cổ truyền là bệnh lý mắc bệnh ở vị trí nông của cơ thể (phần biểu) nguyên nhân là do các yếu tố bên ngoài như thời tiết, vi khuẩn, virus gây bệnh… Triệu chứng thường là sốt cao, đau nhức mình mẩy, đau đầu, ho, sổ mũi, mạch phù, rêu lưỡi trắng hay vàng.
Khi mới bệnh thường cơ thể khỏe, nên chỉ cần dùng các thuốc giải biểu (gồm tân lương giải biểu hay tân ôn giải biểu) để đuổi tà khí ra là được. Với các bệnh cảm mạo, một số thuốc bổ không dùng được vì sẽ lưu tà (làm tà khí lưu lại trong cơ thể, không đẩy ra ngoài được, cảm mạo sẽ lây dây không khỏi).
Tuy nhiên, sẽ có một số đối tượng như trẻ em, người già, những người sức khỏe yếu khi bị bệnh ngoài triệu chứng cảm cúm, còn kèm theo suy nhược cơ thể, đòi hỏi cùng lúc trị bệnh (khu tà) kết hợp bồi dưỡng (phù chính) nên cần uống kèm thuốc bổ một cách chọn lọc để vừa nâng cao sức khỏe vừa chữa được cảm.
Bài thuốc Nhân sâm bại độc tán có tên đầu tiên là bài Bại độc tán xuất hiện đầu tiên trong cuốn (Thái bình huệ dân Hòa tễ cục phương. Quyển 2, xuất xứ từ năm 1078 của thái y cục nhà Tống) chuyên trị các bệnh lý cảm mạo kèm khí hư, sau đó có tên là Nhân sâm bại độc tán thì xuất xứ từ cuốn (Tiểu nhi dược chứng trực quyết, tác giả Tiền Ất, viết xong năm 1119, đời Bắc Tống) được dùng trong chữa cảm cúm ở trẻ em vốn dễ suy nhược, đồng thời theo các kinh nghiệm và nghiên cứu tại Trung quốc đã được dùng điều trị một số bệnh lý do virus như cúm mùa, quai bị, Zona, thủy đậu, sởi, kiết lỵ, viêm gan siêu vi, các bệnh lý dị ứng nổi mề đay…
Thành phần của bài thuốc:
Thành phần | Liều lượng |
Sài hồ | 12g |
Bạch linh | 12g |
Xuyên khung | 12g |
Nhân sâm (hay đảng sâm) | 12g |
Tiền hồ | 12g |
Cát cánh | 12g |
Chỉ xác | 12g |
Khương hoạt | 12g |
Độc hoạt | 12g |
Cam thảo | 12g |
Tán bột mịn, uống hay hãm với nước ấm, có thể nén lại thành viên, ngày uống 2 lần x 12g, uống trước ăn.
Theo hướng dẫn của sách cổ: khi uống thêm gừng tươi, Bạc hà hãm uống.
Công dụng của Bài thuốc: Ích khí giải biểu, tán phong trừ thấp.
Chủ trị: Những người bị cảm mạo do chính khí suy: sốt, sợ lạnh, đầu gáy đau cứng, chân tay nhức mỏi, ngực đầy tức, mũi nghẹt, nói khàn, ho có đờm, rêu lưỡi nhày nhớt, mạch phù.
Gia giảm: Bài thuốc bỏ Đảng sâm, thay bằng Kinh giới , Phòng phong: gọi là Kinh phòng bại độc (Y học chính truyện).
Bài thuốc bỏ Đảng sâm, thêm Kim ngân hoa, Liên kiều gọi là Ngân kiều bại độc tán (Y phương tập giải), để trị các chứng ngoại cảm kèm có mụn nhọt bắt đầu sưng đỏ và đau.
Các công trình nghiên cứu Y học hiện đại về bài thuốc:
1/ Nghiên cứu công dụng trên động vật cho thấy bài thuốc có công dụng: tiêu viêm, giảm đau, giải nhiệt, bảo vệ gan. [1]
2/ Nghiên cứu công dụng của bài thuốc trên các bệnh lý y học hiện đại
• Bệnh ở người lớn
+ Cúm mùa [2]
+ Viêm hạch bạch huyết hoại tử bán cấp. [3]
+ Quai bị [4]
+ Trị ho dạng suyễn: [5]
• Các bệnh nhi khoa:
+ Viêm đường hô hấp trên [6]
+ Tiêu chảy ở trẻ nhũ nhi [7]
* Những lưu ý khi sử dụng Nhân Sâm bại độc:
Đối với bản thân bài thuốc chỉ cần kiêng dùng với những người có dị ứng với thành phần của thuốc, cũng như không có nhiều công trình điều trị dùng Nhân sâm bại độc tán cho phụ nữ có thai, vì vậy nên thận trọng khi dùng.
Tuy nhiên, vì chỉ định rộng rãi của bài thuốc nên có một số kiêng kỵ và chú ý do bệnh lý mà bài thuốc điều trị:
+ Đối với cảm, cúm: do bài thuốc dùng trong thể bệnh cảm cúm có suy nhược nên cần kiêng gió, kiêng lạnh, không xông hơi, xông tinh dầu để tránh ra mồ hôi quá nhiều làm cơ thể thêm suy nhược. Một số cảm cúm có nguy cơ sốt cao gây xuất huyết do đó không nên đánh cảm, cạo gió.
+ Đối với bệnh nhân dị ứng ngứa: không ăn thực phẩm chứa nhiều Protein lạ như tôm, cua, hải sản, cá da trơn, nhộng ong, nhộng tằm, Đông trùng hạ thảo, trứng và các sản phẩm lên men như dưa muối, sữa chua, hoa quả chua chát. Nên ăn đạm từ thịt gà, thịt lợn, cá rô, cá trắm, cá chép, cá thu, cá chim. Một số thuốc Tây và thuốc Nam cũng có thể gây dị ứng. Không uống bia rượu kích thích.
+ Đối với do dạng suyễn: nên tránh môi trường ô nhiễm.
+ Đối với Zona, thủy đậu: Kiêng nước: hạn chế tắm, gội đầu, chỉ lau người bằng khăn khô.
Do bài thuốc có nhiều tác dụng, tính an toàn cao, nên có rất nhiều nhà sản xuất đã nghiên cứu và sản xuất thuốc thành dạng thuốc viên, thuốc nước để tiện sử dụng. Tuy nhiên, khi bị bệnh vẫn cần đến khám các thầy thuốc y học cổ truyền để được khám, chẩn đoán, điều trị đúng bệnh, đúng thuốc.
Tài Liệu Tham Khảo
1.富杭育, 中药方剂实验研究概况, 国外医学, 中医中药分册, 1986, 8(4): 11.
2.谈世水.人参败毒散治疗流行性感冒.安徽中医临床杂志,2003,15(2):154。
3.解礼杰,等.人参败毒散加大剂量生石膏治愈亚急性坏死性淋巴结炎病1例.内蒙古中医药,2006,(4):64-65
4.黎文德.人参败毒散加减治疗慢性化脓性腮腺炎.成都中医药大学学报,1997,20(2):26、25
5. 张李兴,刘立昌. 人参败毒散治疗咳嗽变异性哮喘72例临床分析. 《 深圳中西医结合杂志 》 , 2010
6.钱玉凡.败毒散治疗小儿病毒性上呼吸道感染37例。陕西中医,1999,20(7):297
7.席兴胜.人参败毒散治疗婴幼儿腹泻132例.浙江中医杂志,1989(1):15
Theo: TS.BS Trương Thị Ngọc Lan – Phó Viện trưởng Viện Y dược học dân tộc TP.HCM.
Phó chủ tịch Hội Đông y TP HCM.
Từ ngày xưa, các bệnh lý lưu cảm (cảm mạo có tính chất lây lan) cùng các bệnh dịch đã là nỗi ám ảnh của rất nhiều người. Các thầy thuốc ngày xưa đã tổng kết qui luật hình thành của các bệnh dịch để tổng kết thành các học thuyết, các qui nạp triệu chứng, thể bệnh và cách điều trị.
Y học cổ truyền Trung Quốc từ ngày xưa đã tổng kết được ảnh hưởng của thời tiết đối với sức khỏe và bệnh tật. Các bệnh dịch lây lan đặc biệt theo mùa đã được tổng kết trong học thuyết ôn bệnh. Ôn bệnh bao hàm các bệnh lý nóng sốt và các bệnh lý ôn dịch. Nhiều bệnh lý ôn dịch theo mùa đã được qui nạp như Đông ôn, Xuân ôn, hay do đặc điểm thời tiết như Thử ôn, Thấp ôn… để từ đó đưa ra nguyên nhân bệnh lý, cơ chế phát sinh bệnh tật, các triệu chứng để chẩn đoán và các phương pháp điều trị, trong đó quan trọng nhất là các bài thuốc.
Riêng dịp tết năm 2019, do thời tiết khí hậu bất thường, mùa đông không lạnh nên các động vật bị lây nhiễm các loại virus lẽ ra do khí hậu lạnh khắc nghiệt sẽ chết thì vẫn còn sống, và là nguồn lây cho các đợt dịch. Vì vậy đầu năm 2020 chúng ta chứng kiến hàng loạt dịch đã xảy ra cùng lúc ở nhiều nơi trên thế giới như: Merk ở Đài loan, Cúm mùa ở Mỹ với số lượng 26 triệu người mắc 250.000 người nhập viện và 14.000 người tử vong chiếm tỷ lệ cao nhất trong hơn 10 năm qua, dịch sốt xuất huyết bùng phát tại Singapore. Nhưng hơn hết là Covid 19 bùng nổ trên toàn thế giới với số người mắc, số người tử vong, số quốc gia lây nhiễm lịch sử. Hơn nữa nó đã làm tê liệt, trì trệ nền kinh tế toàn thế giới, cũng đem lại mối hoảng loạn ghê gớm trên toàn thế giới.
Theo tổng kết của Ôn bệnh học, Bệnh lý thuộc phạm vi Phục tà: lây qua đường hô hấp, gây các triệu chứng hô hấp: Sốt cao, đau đầu, ho, khó thở. Thời kỳ ủ bệnh khoảng 14 ngày, phát bệnh nặng ở người lớn tuổi, người có bệnh nền.
Ở Giai đoạn 2020 với chủng Alpha Virut xuất phát vào mùa Đông, mang đặc tính của cúm mùa Đông là yếu hơn ở khí hậu nóng đây là điểm lợi của VN. cơ chế tấn công là Virut có độc lực không mạnh, lặng lẽ nhiễm vào cơ thể, sinh sôi, làm suy yếu cơ thể và phát bệnh khi lượng virut sinh sôi đủ lớn và hệ miễn dịch đã suy giảm sau 14 ngày. Tức là Chính khí yếu, tà khí không quá mạnh. Vì vậy giai đoạn này điều trị quan trọng nhất là tăng cao sức đề kháng, theo hướng dẫn của BYT vào năm 2020 với xu thế: Phòng ngừa mắc bệnh và khi mới nhiễm là nâng cao sức đề kháng. Khi có triệu chứng thì điều trị triệu chứng.
Ở Giai đoạn năm 2021, Chủng Denta kết hợp hai chủng từ Nam Phi (mùa hè) và Anh (mùa Đông), độc lực và tốc độ cao hơn so với nguyên bản virus 2-3 lần, lây qua đường không khí, khoảng 70 % BN không có triệu chứng, nhưng một số BN trở nặng rất nhanh, trẻ hơn thậm chí không có bệnh nền. Đồng thời cũng không bị yếu bớt do thời tiết nóng. Do đó xu hướng điều trị kết hợp Y học cổ truyền lúc này là kết hợp Phù chính và Khu tà. Trong Y học cổ truyền, có rất nhiều loại thuốc có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn và virus như Kim ngân hoa, Bồ công anh, Xuyên tâm liên, Diệp hạ châu ….
Với tình hình dịch Covid 19 diễn ra kéo dài, từ tháng 3 năm 2020, Bộ Y tế đã ra hướng dẫn 1306/BYT-YDCT ngày 17/3/2021 của Bộ Y tế về việc Tăng cường phòng, chống bệnh viêm đường hô hấp cấp do SARS-CoV-2 bằng thuốc và các phương pháp Y học cổ truyền và Quyết định số 4539/QĐ-BYT ngày 25/9/2021 của Bộ Y tế về việc ban hành hướng dẫn tạm thời sử dụng Y, Dược Cổ truyền để phòng, chống dịch Covid-19. Trong đó đã hướng dẫn sử dụng thuốc cho các giai đoạn.
Viện Y dược học dân tộc, từ tháng 7/ 2021 được giao theo dõi và điều trị Khu cách ly 100 giường của Quận Phú Nhuận và từ tháng 8 năm 2021 đến hết tháng 10 năm 2021 được giao quản lý và điều trị tại Bệnh viện dã chiến số 1 Phú Nhuận. Tại đây dựa trên các hướng dẫn về Y học hiện đại và Y học cổ truyền đã ứng dụng các loại thuốc Y học cổ truyền vào điều trị và nghiên cứu, bước đầu đã đem lại kết quả rất khả quan.
1/ Giai đoạn phòng bệnh: cho những người chưa nhiễm và người F1.
Bài thuốc Ngọc bình phong tán gia vị
Thành phần | liều lượng |
Hoàng kỳ | 8g |
Bạch truật | 8g |
Phòng phong | 4g |
Sa nhân hạt | 4g |
Tán bột mịn, uống hay hãm với nước ấm, có thể nén lại thành viên, ngày uống 2 lần x 12g
2/ Giai đoạn F0: Người không có triệu chứng hay triệu chứng nhẹ và vừa:
+ Nhân sâm bại độc tán:
Thành phần | liều lượng |
Sài hồ | 12g |
Bạch linh | 12g |
Nhân sâm (hay đảng sâm) | 12g |
Tiền hồ | 12g |
Cát cánh | 12g |
Xuyên khung | 12g |
Chỉ xác | 12g |
Khương hoạt | 12g |
Độc hoạt | 12g |
Cam thảo | 12g |
Tán bột mịn, uống hay hãm với nước ấm, có thể nén lại thành viên, ngày uống 2 lần x 12g, uống sau ăn.
Hay sử dụng sản phẩm đã làm viên : KOVIR ngày uống 3 lần x 3 viên sau ăn.
+ XUYÊN TÂM LIÊN: ngày uống 3 lần x 3 viên. Trường hợp bệnh nhân tiêu chảy không dung hay dùng cùng nước gừng ấm.
3/ Giai đoạn phục hồi:
3.1 Thể phế tỳ khí suy: (Thể Hàn)
Triệu chứng lâm sàng: hụt hơi, mỏi mệt uể oải, buồn nôn, ăn kém, bụng đầy, tiêu lỏng, sợ lạnh. Lưỡi nhạt bệu, rêu trắng nhờn.
Pháp điều trị: Kiện tỳ bổ phế, ích khí hóa thấp.
Sâm linh bạch truật tán (Thái bình huệ dân hoà tễ cục phương)
Thành phần | liều lượng |
Đảng sâm | 12g |
Hoài sơn |
12g |
Bạch truật | 12g |
Phục linh | 12g |
Ý dĩ | 12g |
Bạch biển đậu | 12g |
Liên nhục | 12g |
Cam thảo | 12g |
Cát cánh | 8g |
Sa nhận hạt | 8g |
Tán bột mịn, uống hay hãm với nước ấm, có thể nén lại thành viên, ngày uống 2 lần x 12g, uống sau ăn.
3.2 Thể khí âm lưỡng hư (Thể Nhiệt)
Triệu chứng lâm sàng: Mệt mỏi, hụt hơi, miệng khô, khát, hồi hộp, nhiều mồ hôi, ăn kém, sốt hâm hấp hoặc không sốt, ho khan ít đờm. Mạch tế hoặc hư vô lực.
Pháp điều trị: ích khí dưỡng âm, hoạt huyết thông lạc.
Bài thuốc: Sinh mạch tán (Nội ngoại thương biện hoặc luận)
Thành phần | liều lượng |
Đảng sâm | 12g |
Ngũ vị tử | 8g |
Mạch môn | 12g |
Tán bột mịn, uống hay hãm với nước ấm, có thể nén lại thành viên, ngày uống 2 lần x 12g, uống sau ăn.
Theo: TS.BS Trương Thị Ngọc Lan – Phó Viện trưởng Viện Y dược học dân tộc
Bệnh nhân nặng hoặc triệu chứng không nặng nhưng có thời gian điều trị lâu dài, trên 80% vẫn còn những triệu chứng như mệt mỏi, khó thở, tức ngực, đổ mồ hôi, ho khan hoặc ho có đàm.
Tôi là F0 đã khỏi bệnh hai tháng nay mà đàm vẫn còn nhiều, khó thở. Tôi đã đi chụp phổi, kết quả bình thường. Có cách nào để khắc phục tình trạng này không, thưa bác sĩ?
Thái Anh (Q.8, TPHCM)
Thạc sĩ – bác sĩ Phạm Ngọc Liệp, Phòng Đào tạo, nghiên cứu khoa học, chỉ đạo tuyến Viện Y Dược học dân tộc TPHCM, trả lời: Theo các nghiên cứu trên thế giới, đa số bệnh nhân nhiễm COVID-19 thể nhẹ đều hồi phục không có di chứng. Tuy nhiên, bệnh nhân nặng hoặc triệu chứng không nặng nhưng có thời gian điều trị lâu dài, trên 80% vẫn còn những triệu chứng như mệt mỏi, khó thở, tức ngực, đổ mồ hôi, ho khan hoặc ho có đàm.
COVID-19 làm tổn thương chức năng hô hấp của phổi. Trên những bệnh nhân vừa và nặng hoặc có bệnh nền, tuy đã khỏi bệnh nhưng chức năng hô hấp của phổi chưa được phục hồi hoàn toàn nên vẫn còn ho, khó thở, đôi khi vẫn còn đàm do dịch phổi vẫn còn ứ đọng chưa được đào thải hết. Mặt khác, sau khi trải qua đợt bệnh nặng, sức đề kháng suy giảm nên dễ bị nhiễm những bệnh khác, đặc biệt liên quan đến đường hô hấp như viêm xoang, viêm mũi họng, viêm nhiễm đường hô hấp trên, cảm cúm…
Vấn đề bạn thắc mắc là F0 sau hai tháng vẫn còn ho, khạc đàm, khó thở, bạn nên đi khám, không loại trừ những triệu chứng hậu COVID-19 như trên vẫn chưa hoàn toàn khỏi và cũng không loại trừ trường hợp sức đề kháng của bạn còn yếu nên dễ nhiễm bệnh khác.
Về phục hồi sức khỏe hậu COVID-19, đối với y học cổ truyền, COVID-19 làm ảnh hưởng đến công năng của phế và tỳ, đồng nghĩa ảnh hưởng đến công năng hô hấp và tiêu hóa. Khi chức năng của phế và tỳ bị tổn thương sinh ra đàm thấp. Vì vậy, quá trình phục hồi cần đặc biệt chú ý chế độ ăn uống và luyện tập.
Chế độ ăn uống đủ chất nhưng chú trọng thanh đạm, dễ tiêu hóa. Nên tăng cường rau quả, trái cây. Nếu đàm vẫn còn nhiều như bạn mô tả nên hạn chế các loại trái cây quá ngọt như sầu riêng, xoài, mít và ưu tiên trái cây có nhiều vitamin C như bưởi, cam, quýt. Trong mỗi bữa ăn nên ít dầu mỡ, chế biến hạn chế chiên xào, hạn chế các loại thức ăn chế biến sẵn, chất bột đường và các món ăn khó tiêu.
Chế độ tập luyện: cần chú ý tập thở hỗ trợ phục hồi chức năng hô hấp của phổi. Bạn có thể tham khảo bài tập thở của Viện Y Dược học dân tộc TPHCM hoặc tập dưỡng sinh, yoga, thái cực quyền, thiền định, tĩnh tâm (đóng vai trò quan trọng trong phục hồi tổn thương của tế bào); đặc biệt thở sâu giúp tăng thông khí, cải thiện tình trạng xơ phổi, thải độc. Tham khảo đường link hướng dẫn chăm sóc sức khỏe sau bệnh COVID-19 tại đây.
Nguồn: Báo Phụ nữ
Ứng dụng hiệu quả y học cổ truyền trong điều trị cho bệnh nhân COVID-19
Báo cáo về hoạt động phòng chống dịch COVID-19 tại buổi làm việc với Cục Quản lý Y Dược cổ truyền – Bộ Y tế, Viện trưởng Viện Y Dược học dân tộc TP. HCM Huỳnh Nguyễn Lộc cho biết, thực hiện công tác phòng chống dịch COVID-19, Viện đã triển khai tiêm chủng cho hơn 45.000 lượt người dân; tổ chức xét nghiệm, tầm soát cho hơn 65.000 lượt người dân…
Về công tác điều trị, Viện đã tổ chức khám và điều trị cho gần 2.000 lượt người dân là các ca F1, F0 triệu chứng nhẹ hoặc chưa có triệu chứng tại 3 Block Thủ đức; theo dõi và điều trị chuyên môn cho Khu cách ly F0 số 3B Lê Quí Đôn có quy mô 100 giường bệnh điều trị cho các bệnh nhân COVID-19 có triệu chứng nhẹ và chưa có triệu chứng (là tầng 1 trong tháp 5 tầng theo phác đồ giai đoạn đầu của TP HCM). Kết quả, đã tiếp nhận và điều trị được 240 lượt người dân là các F0 có triệu chứng nhẹ và chưa có triệu chứng. Trong đó, 126 bệnh nhân khỏi bệnh, cấp cứu và chuyển tuyến điều trị 114 bệnh nhân
Nhận định chuyên môn vào giai đoạn này là các phác đồ điều trị còn chưa rõ ràng, có 70% bệnh nhân không có triệu chứng và có triệu chứng nhẹ. Viện đã căn cứ theo các triệu chứng của bệnh nhân và theo hướng dẫn 1306 của Bộ Y tế để sử dụng các sản phẩm y học cổ truyền của Viện và một số đơn vị cung cấp, được đón nhận rất tích cực.
Từ tháng 7/2021 đến hết tháng 10/2021, Viện đã cử nhân viên tham gia BV dã chiến 3 vừa tham gia công tác chống dịch vừa tổ chức nghiên cứu tính an toàn và hiệu quả điều trị của sản phẩm y học cổ truyền.
Kết quả đối với 66 bệnh nhân có triệu chứng nhẹ có điều trị nền y học hiện đại, tại bệnh viện dã chiến 3, đối với 34 bệnh nhân sử dụng bài thuốc y học cổ truyền, 32 bệnh nhân sử dụng giả dược kết quả cho thấy tất cả triệu chứng hết sau 5 ngày uống thuốc. Thời gian ra Viện trung bình sớm hơn nhóm giả dược 3 ngày. Giảm đáng kể các thuốc điều trị nền như chống đông kháng viêm, kháng sinh. Không có bệnh nhân nào trong nhóm chuyển nặng, nhóm giả dược có 2 người chuyển nặng.
Tại nghiên cứu trên 1000 bệnh nhân (700 bệnh nhân dùng thuốc YHCT, 300 bệnh nhân không dùng thuốc), kết quả sơ bộ thống kê không có bệnh nhân dùng thuốc nào trở nặng.
Từ tháng 8 đến 10/2021, Viện được giao Bệnh viện dã chiến Điều trị COVID-19 Phú Nhuận số 1, số giường là 300 – 500 giường, mô hình bệnh viện được chia thành 3 khoa gồm Khoa bệnh nhân không có triệu chứng, không có bệnh nền L2, Khoa có triệu chứng có bệnh nền L1 và Khoa ICU.
Điều trị theo phác đồ Y học hiện đại với những bệnh nhân khó thở gồm liệu pháp oxy, máy thở và các thuốc kháng viêm và thuốc kháng đông. Với nhóm bệnh nhân không phải thở oxy, điều trị sử dụng Y học cổ truyền (hay kết hợp y học cổ truyền) bằng phương pháp 4T (Tâm lý, Thức ăn, Tập luyện và Thuốc y học cổ truyền) cho thấy có kết quả rất tốt, bệnh nhân rất hợp tác, cải thiện rõ rệt các triệu chứng cảm, ho.
Quá trình này Viện đã tìm hiểu, điều chỉnh và ứng dụng kết hợp Y học hiện đại với Y học cổ truyền một cách nhịp nhàng, theo các nhóm đối tượng khác nhau và đã mang lại kết quả khả quan. Trong 2 tháng điều trị, đã tiếp nhận và điều trị được 1.916 lượt người dân là các F0 có triệu chứng nhẹ và chưa có triệu chứng. Trong đó, 1.458 bệnh nhân khỏi bệnh, cấp cứu và chuyển tuyến điều trị 63 bệnh nhân. Từ đầu tháng 11. Viện bắt đầu điều trị bệnh nhân hậu COVID-19 dạng ngoại trú.
Xây dựng các phương pháp y học cổ truyền điều trị phục hồi cho các bệnh nhân sau nhiễm COVID-19
Theo Giám đốc BV Y học cổ truyền TP. HCM Đỗ Tân Khoa, sau khi Bộ Y tế ban hành quyết định số 4539 về hướng dẫn tạm thời sử dụng y dược cổ truyền trong phòng, điều trị COVID-19; BV Y học Cổ truyền TP.HCM đã triển khai các bài thuốc hỗ trợ điều trị cho bệnh nhân có triệu chứng hậu COVID-19 đang điều trị tại bệnh viện, bước đầu mang lại hiệu quả rõ rệt.
BV Y học Cổ truyền TP. HCM bằng kinh nghiệm đã và đang điều trị cho những trường hợp F0 và đặc biệt các trường hợp phục hồi sau bị bệnh bằng y dược cổ truyền. Bệnh viện nỗ lực xây dựng các phương pháp điều trị kết hợp bằng thuốc đông dược, các phương pháp không dùng thuốc ( xoa ấn huyệt, châm cứu, cấy chỉ,…), chế độ ăn uống (thực dưỡng) cùng các phương pháp tập luyện để hỗ trợ điều trị phục hồi cho các bệnh nhân sau nhiễm COVID-19. Quá trình phục hồi COVID-19 tùy thuộc vào mức độ của bệnh trước đó. Sau mắc COVID-19 thể nhẹ, không có triệu chứng có thể hồi phục trong vòng một tuần đến 10 ngày.
Theo ông Đỗ Tân Khoa, hiện nay mô hình trạm y tế lưu động rất thuận lợi cho công tác chăm sóc điều trị F0 tại nhà. Do vậy, cần có tham mưu chỉ đạo để đưa thuốc y học cổ truyền đến người bệnh thông qua mô hình này.
Bên cạnh đó, Cục Quản lý Y, Dược cổ truyền -Bộ Y tế cần có triển khai các đề tài nghiên cứu cấp nhà nước, phối kết hợp các đơn vị để nghiên cứu thuốc y học cổ truyền trong điều trị COVID-19.
Tại buổi làm việc với các đơn vị, PGS. TS Nguyễn Thế Thịnh – Cục trưởng Cục Quản lý Y, dược cổ truyền – Bộ Y tế nhận định, các đơn vị tại TP. HCM mặc dù rất vất vả trong quá trình chống dịch nhưng các đơn vị như Viện Y Dược học dân tộc TP. HCM, BV Y học cổ truyền TP. HCM đã làm đc những việc rất tốt cho ngành y tế. Tuy nhiên cần lưu ý, không được chủ quan, lơ là trong công tác phòng chống dịch COVID-19.
Liên quan đến việc thực hiện quyết định 1893 của Thủ tướng Chính phủ, Cục trưởng Cục Quản lý Y, Dược cổ truyền đề nghị Sở Y tế TP. HCM tham mưu cho UBND TP. HCM để ban hành kế hoạch triển khai. Bên cạnh đó, tiếp tục chỉ đạo các đơn vị triển khai hiệu quả việc ứng dụng y học cổ truyền trong công tác phòng chống dịch COVID-19.
Nhiều người đang xông hơi sai cách
TS.BS Trương Thị Ngọc Lan, Phó viện trưởng Viện Y dược học Dân tộc TPHCM cho biết, từ khi có dịch COVID-19, việc xông hơi được rất nhiều người áp dụng.
Nhiều người xông hơi ngày 2, 3 lần với việc nấu 1 nồi nước xông, xông phủ kín toàn thân. Trong khi, người mắc bệnh COVID-19, cơ thể đang rất mệt mỏi, suy nhược, ra mồ hôi nhiều, cần nhiều oxy để thở, nếu xông toàn thân sẽ bị mất nước, khó thở và dễ chóng mặt và có khi choáng váng, ngất xỉu. Do đó, với những người nhiễm COVID-19, chống chỉ định xông toàn thân.
Trong đợt dịch vừa qua, Viện Y dược học Dân tộc TPHCM là đơn vị duy nhất được phân công điều trị cho các bệnh nhân COVID-19 theo phương pháp đông – tây y kết hợp tại 2 cơ sở: Khu cách ly số 3B Lê Quý Đôn và Bệnh viện dã chiến số 5 Hoàng Minh Giám, trong đó phương pháp xông hơi cho bệnh nhân và nhân viên y tế được đánh giá ngăn ngừa và tiêu diệt SARS-CoV-2 rất hiệu quả.
Bác sĩ Ngọc Lan cho biết, một chứng minh xông bằng tinh dầu ở nước Ý cho thấy, khi xông theo cách cổ điển (bằng nước ấm), nhiệt độ ở vùng xông là 55 độ C, khi hít vào đến vùng họng, nhiệt độ còn 41 – 42 độ C, nhiệt độ này cũng đã diệt được virus. Ở Ý chỉ xông bằng nước ấm, nhưng ở Việt Nam xông bằng nước ấm không yên tâm nên xông tinh dầu vừa thơm vừa có thêm nhiệt và các loại lá chứa tinh dầu có tác dụng diệt vi rút rất tốt.
Tại khu cách ly do Viện đảm nhiệm chỉ có 15 nồi xông hơi, mỗi ngày xông vài chục người, mỗi người xông 30 phút chia làm 2 lần xông. Chỉ sau 3 ngày xông hơi vùng hầu họng, mũi, các triệu chứng về hô hấp của bệnh nhân COVID-19 đã cải thiện tốt. Nhiều cán bộ y tế hàng ngày làm nhiệm vụ chuyển bệnh nhân đến các bệnh viện dã chiến và nhân viên y tế làm việc trong phòng ICU (chăm sóc và điều trị hồi sức tích cực cho bệnh nhân COVID-19 nặng) xông hơi sẽ hỗ trợ tránh nhiễm bệnh.
Xông hơi sao cho hiệu quả?
Bác sĩ Ngọc Lan hướng dẫn, ở bệnh viện dã chiến, bác sĩ sẽ cắt một túi nilong to (như cái nón), cắt một cạnh của túi thành một chiếc nón sau đó trùm lên đầu và phủ lên vai (không cần quá kín), chỉ cần đủ độ ấm, tinh dầu không bay ra ngoài. Rồi ngồi xông khoảng 10 phút rồi ngưng, nghỉ giải lao 10 phút, sau tiếp tục xông tiếp 10 phút nữa.
Nếu tự xông ở nhà bằng nồi xông hoặc sử dụng ấm siêu tốc hoặc nồi cơm điện, thì khi ấm sôi nước, cho vào 3 giọt tinh dầu, sau đó lấy khăn trùm nguyên đầu (không trùm kín người mà chỉ đến vai), hoặc cắt cạnh một bọc nilong to che đến vai, xông tương tự như hướng dẫn trên.
Mỗi người có thể xông 2 lần/ngày, mỗi lần xông 10 phút.
Phương pháp này chỉ thực hiện cho người lớn, không thực hiện cho trẻ em vì dễ gây bỏng. Với trẻ em nên mua thuốc xịt mũi họng và khò nước muối.
Điều cần lưu ý là tinh dầu hiện bị làm giả rất nhiều, người mua cần cẩn thận tìm hiểu nguồn gốc sản phẩm. Trong trường hợp không mua được tinh dầu, có thể mua bó lá xông ở chợ để xông. Với những bệnh nhân mệt mỏi, không chịu nổi hơi nóng thì nấu lá xông và nồi nước nhiều hơn một chút rồi xông toàn phòng.
Nhận thức được đào tạo nguồn nhân lực là điều kiện tiên quyết đáp ứng yêu cầu của thời đại, đáp ứng sự phát triển bền vững trong tổ chức thực hiện các nhiệm vụ chính trị, công tác đào tạo, nâng cao trình độ cho nguồn nhân lực Viện Y dược học dân tộc TP. Hồ Chí Minh, từ cán bộ đương nhiệm đến cán bộ dự nguồn luôn được Đảng ủy, Ban Giám đốc quan tâm và tạo điều kiện. Đều đặn trong những năm qua, đội ngũ cán bộ viên chức, người lao động Viện tham gia các lớp đào tạo chuyên ngành, chương trình đào tạo ngắn hạn, đào tạo sau đại học liên tục tăng cao với kết quả học tập tốt, từ đó ứng dụng từ những kiến thức học được, cải tiến, nâng cao để có nhiều sáng kiến, hiến kế nhằm xây dựng phát triển đơn vị tốt hơn.
Trong 2 ngày 13 và 14 tháng 11 năm 2021 vừa qua, tại hội trường Viện Y dược học dân tộc TP. Hồ Chí Minh đã diễn ra buổi bảo vệ luận văn tốt nghiệp Thạc sĩ Quản lý bệnh viện của các học viên khóa 12-4B2 giai đoạn 2019 – 2021. 7 học viên tham gia bảo vệ đều được Hội đồng đánh giá, nhận xét tốt về đề tài, kết quả nghiên cứu có căn cứ và cơ sở để áp dụng vào thực tế trong các mảng công tác của Viện như: khảo sát sự hài lòng người bệnh, trải nghiệm của người bệnh, nhu cầu hỗ trợ công xã hội của người bệnh, thực trạng ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý điều hành, hoạt động Truyền thông giáo dục sức khỏe cho người bệnh…
Sau khi bảo vệ thành công đề tài, 7 học viên đều đạt điểm cao, danh sách tốt nghiệp Thạc sĩ Quản lý bệnh viện trong năm nay của Viện Y dược học dân tộc TP. Hồ Chí Minh gồm những cán bộ viên chức cụ thể như sau:
1. Ông Đặng Tấn Duy – Nhân viên Phòng Hành Chánh quản trị
2. Bà Phan Ngọc Lan Chi – Nhân viên Phòng Hành Chánh quản trị
3. Ông Đỗ Anh Tú – Nhân viên Phòng Vật tư thiết bị y tế
4. Bà Lê Thị Quỳnh Nga – Nhân viên Phòng Tài chính kế toán
5. Bà Đỗ Thanh Huyền – Nhân viên Phòng Công tác xã hội
6. Ông Chế Hồng Trung – Phó trưởng phòng, Phòng Công nghệ thông tin
7. Ông Nguyễn Minh Thi – Nhân viên Phòng Hành Chánh quản trị
Vẫn đảm bảo hoàn thành công tác chuyên môn và nhiệm vụ thường trực, vừa tích cực tham gia công tác phòng, chống dịch COVID-19 trong suốt thời gian cao điểm cùng Thành phố vừa qua nhưng vẫn đạt kết quả học tập tốt, đây thực sự là nỗ lực đáng ghi nhận của đội ngũ cán bộ, viên chức, người lao động Viện, đánh dấu sự thành công vượt bậc trong việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực Viện năm 2021.
Nhằm giúp các cán bộ trẻ không ngừng nâng cao kiến thức và rèn luyện chuyên môn thông qua việc học tập, hằng năm, Viện Y dược học dân tộc TP. Hồ Chí Minh đều tổ chức các hội thi dành cho cán bộ y tế trẻ nói chung, điều dưỡng và bác sĩ trẻ nói riêng có nơi giao lưu học hỏi, chia sẻ kinh nghiệm, góp phần trong công tác phục vụ người bệnh.
Ngày 23/10/2021, tại Hội trường B.01.01, Viện Y dược học dân tộc TP. Hồ Chí Minh tổ chức Hội thi Nhân viên giỏi năm 2021 – 2022, đối tượng: bác sĩ. Nội dung hội thi xoay quanh các nội dung: các văn bản, chủ trương, chính sách về y tế, các quy chế, quy định, quyết định tại Viện; các văn bản, chính sách, các quy định tại Viện liên quan đến Bảo hiểm y tế; các quy trình, tài liệu chuyên môn, nghiệp vụ lĩnh vực Y. Các thí sinh dự thi sẽ trả lời 100 câu hỏi trắc nghiệm gồm 50 câu hỏi nội dung chuyên môn đặc thù, 25 câu hỏi về quy định liên quan chính sách bảo hiểm y tế, 25 câu hỏi chung về các quy định chung của Viện trong thời gian 60 phút. 44 bác sĩ đang công tác tại các khoa, phòng đã tham gia Hội thi một cách nghiêm túc, đảm bảo quy chế thi và quy tắc 5K an toàn trong phòng, chống dịch COVID-19.
Hội thi lần này nhận được sự quan tâm đặc biệt của Ban Giám đốc Viện. Phát biểu trong khai mạc Hội thi, TS, BS Trương Thị Ngọc Lan – Đảng ủy viên, Phó Viện trưởng Viện Y dược học dân tộc TP. Hồ Chí Minh chia sẻ niềm tự hào đối với những đóng góp tích cực của đội ngũ bác sĩ cùng các nhân viên y tế khác trên mặt trận tuyến đầu phòng, chống dịch COVID-19 trong thời gian vừa qua. Tinh thần phấn đấu và kiến thức chuyên môn của lực lượng bác sĩ Viện Y dược học dân tộc TP. Hồ Chí Minh được khẳng định qua những kết quả khả quan trong việc điều trị cho bệnh nhân dương tính với vi-rút Sars CoV2. Hội thi lần này là một cơ hội để các bác sĩ tiếp tục rèn luyện không ngừng và học hỏi để hoàn thành tốt hơn nữa công tác chuyên môn.
Hội thi đã góp phần to lớn trong việc khơi dậy tinh thần say mê học hỏi, ý thức rèn luyện bản thân, lòng yêu nghề của các bác sĩ, để công tác điều trị, chăm sóc, phục vụ sức khỏe người bệnh tại Viện ngày càng được nâng cao.